Zakencultuur

Zakencultuur
Qatari verwachten in het algemeen dat bezoekers op tijd komen en dat afspraken stipt nagekomen worden. Logischerwijs is te verwachten dat dit ook geldt voor de Arabische partners, maar het tegendeel blijkt waar. Het afgesproken tijdstip wordt door de Arabieren zelf flexibel gehanteerd. Geduld kan de sleutel tot succes zijn omdat het kan voorkomen dat u erg lang moet wachten.

Het is gebruikelijk bij aankomst (en vertrek) een hand te geven. Onderneem zelf geen initiatief om een Arabische vrouw de hand te schudden, maar laat het initiatief aan haar over. Als de hand wordt geschud, dan is een vluchtige aanraking voldoende. Er zal bij het handen schudden een kleinere afstand tussen de buitenlandse gast en de Qatari zakenman zijn dan in het westen gebruikelijk is.

Enkele Arabische woorden van de kant van de bezoeker zullen zeer op prijs gesteld worden. ‘Assalaam alaykum’ (letterlijk: vrede zij met u) is een traditionele islamitische begroeting. U hoort dan te antwoorden met ‘wa alaykum assalaam’ (letterlijk: en vrede zij ook met u). ‘Shukran’ betekent dank u wel en wordt meestal beantwoord met ‘afwan’ of ‘ahlen’. Als algemene begroeting kan ‘saabah al-gair’ (goedemorgen) of ‘masa al-gair’ (goedemiddag / goedenavond) gebruikt worden. Daarop kan geantwoord worden met ‘sabah al-noer’ of ‘masa al-noer’.
‘Insha’a allah’ (letterlijk: als God wil) is ook een uitspraak die veel gebruikt wordt. Deze uitspraak geeft aan dat men gelooft dat gebeurtenissen niet volledig beheerst kunnen worden. Het geeft de hoop aan dat iets zal gebeuren, maar alleen als God dat wil. Als een Arabier iets wordt gevraagd waarover hij niet zeker is, dan zal hij antwoorden met ‘insha’a allah’, dat op dat moment betekent: ‘ik zal mijn best doen’ of ‘geef me tijd erover na te denken´.

Visitekaartjes worden uitgewisseld, waarbij deze met de Arabische (of anders Engelse) zijde naar boven gepresenteerd worden. Val niet meteen met de deur in huis, maar neem de tijd voor een algemener gesprek, waarin informatie wordt uitgewisseld over Nederland, het weer en niet te vergeten de gezondheid. Het is beter om onderwerpen als politiek, religie en vrouwelijke familieleden van de gastheer te vermijden.
Spreek niet over de Perzische Golf, maar gebruik liever de term Arabische Golf of Golf. Ook tijdens het gesprek is geduld een schone zaak. Het zal voorkomen dat het gesprek regelmatig onderbroken zal worden door telefoontjes en andere relaties die binnenlopen. Laat nooit blijken dat u zich hieraan stoort.

Tijdens de bespreking wordt koffie of thee gedronken, die u uit beleefdheid niet mag weigeren. Het eerste kopje afslaan is geen optie en meer dan drie kan soms beschouwd worden als gretig. Het is raadzaam het voorbeeld van de gastheer in deze te volgen. Een volgend kopje koffie of thee kan geweigerd worden door licht te schudden met het kopje.

Verwacht niet direct bij het eerste contact een contract te kunnen sluiten. De eerste afspraak moet er vooral toe dienen wederzijds vertrouwen te winnen. Onderschat hierbij het niveau van uw zakenpartner niet. Vaak hebben zij een gedegen (academische) opleiding genoten in Engeland of de Verenigde Staten.

Business is personal
Op de Arabische zakencultuur is de kreet ‘business is personal’ van toepassing, in tegenstelling tot de ‘business is business’-houding van vele West-Europese en Noord-Amerikaanse zakenlieden. Qatari doen zaken met mensen en minder met bedrijven. Persoonlijke ontmoetingen zijn daarom van essentieel belang.

Non-verbale communicatie
Handgebaren en andere non-verbale communicatie kunnen als uitnodigend of afwijzend worden ervaren. Als u bijvoorbeeld de benen over elkaar kruist en uw gesprekspartner uw schoenzool toont, dan wordt dat opgevat als een belediging. Een ontspannen en respectvolle houding wordt het meest gewaardeerd. Vermijd het tonen van onzekerheid, ongeduld of woede. Het is belangrijk om oogcontact te houden met de gastheer. Doet men dit niet, dan kan dit worden opgevat als een gebrek aan vertrouwen.
Alle gebaren moeten bij voorkeur met de rechterhand worden gemaakt. Ook als iets aangenomen wordt, met name bij voedsel, moet de rechterhand gebruikt worden. Daarnaast wordt het als beledigend opgevat wanneer met de wijsvinger van de rechterhand gewezen wordt.

Vervolgafspraken
Consolideer het contact na de eerste ontmoeting. Dit kan telefonisch gebeuren, maar het is van belang op korte termijn een vervolgbezoek te plannen. Een opgebouwde relatie moet goed worden onderhouden en schriftelijk contact alleen is niet voldoende. Om resultaat te boeken, dient u tijd en geld te investeren. Hier staat tegenover dat eenmaal opgebouwde relaties betrouwbaar en loyaal blijken te zijn.

Kleding
Qatar is een islamitisch emiraat en het is raadzaam om u uit beleefdheid niet opzichtig te kleden. Het is goed bewust te zijn van de heersende kledingvoorschriften. De kleding in de zakenwereld is formeel. Een net pak en een stropdas genieten de voorkeur. Voor vrouwen geldt eveneens correcte, zakelijke kleding. Het dragen van een korte rok is niet verstandig. Het dragen van mouwloze jurken, korte broeken of doorschijnende truitjes moet vermeden worden.

Alcohol en rookwaren
Er zijn strikte regels met betrekking tot het nuttigen van alcohol. Rijden onder invloed is een ernstige overtreding. Qatar hanteert een zerotolerancebeleid ten aanzien van drugs. Daarnaast is roken in openbare ruimtes verboden en zal beboet worden.

Fotografie
Het is raadzaam voorzichtig te zijn met het nemen van foto’s. Het is niet altijd duidelijk welke plaatsen of gebouwen als strategisch zijn gekenmerkt. Fotografeer in ieder geval niet bij luchthavens, olie-installaties, paleizen en overheidsgebouwen (inclusief buitenlandse ambassades). Het is raadzaam vooraf toestemming te vragen, met name als het gaat om het fotograferen van personen.

Qatar Riyal

Echter, de beste (en vaak enige) manier om zaken te kunnen doen is het land met een zekere regelmaat te bezoeken. Lokale zakenlieden geven de voorkeur aan een persoonlijke benadering: de zakenrelatie moet worden onderhouden door middel van persoonlijke bezoeken. Men is niet onder de indruk van per post opgestuurde folders en brochures, hoe professioneel deze ook mogen zijn.

Bron: EVD